การเตรียมเชื้อเห็ดฟางจากดอกเห็ดฟางสด
ส่วนประกอบ
1. ต้นกล้วยสดตากแห้ง
1 กิโลกรัม
2. ดอกเห็ดฟางสด
(ดอกตูม) 1 ดอก
กรรมวิธี
1.นำต้นกล้วยสด
และควรเป็นต้นกล้วยตัดใหม่ๆ มาหั่นเป็นแว่นๆ หนาประมาณ ½ -1
เซนติเมตร ถ้าเป็นต้นกล้วยที่มีเครือแล้วให้เก็บส่วนของก้านเครือทิ้งให้หมด
แล้วใช้มีดสับต้นกล้วยที่หั่นแล้วให้ละเอียดเล็กน้อยประมาณ 1-2 เซนติเมตร
นำไปผึ่งแดด โดยมีแผ่นพลาสติกหรือวัสดุรองพื้นที่สะอาดเกลี่ยให้บางๆ ประมาณ 4-5
วัน ควรกลับกองต้นกล้วยทุกวันจนต้นกล้วยแห้งสนิทจึงนำไปใช้เป็นเชื้อเห็ดฟาง
หรือใส่ถุงพลาสติกเก็บรักษาไว้ใช้ต่อไป
2. นำต้นกล้วยที่แห้งแล้วดังกล่าวข้างต้น
วางบนพื้นซีเมนต์หรือบนแผ่นพลาสติก พรมด้วยน้ำสะอาดผสมคลุกเคล้าจนทั่ว
แล้วนำไปตรวจสอบให้มีความชื้นหมาดๆ โดยการใช้มือกำต้นกล้วยแล้วบีบให้แน่น
เมื่อคลายมือออกต้นกล้วยจะเป็นก้อนเล็กน้อย หรือรู้สึกชื้นมือ
ถ้าบีบแล้วน้ำหยดหรือซึมออกตามง่ามมือแสดงว่าความชื้นมากเกินไปต้องผึ่งลมทิ้งไว้ให้ความชื้นระเหยไปประมาณ
1-2 ชั่วโมง
(ความชื้นมากเกินไปเส้นใยเห็ดฟางจะไม่เจริญ)
3. บรรจุต้นกล้วยลงถุงประมาณ
½ ถุง หรือมีน้ำหนักประมาณถุงละ 200
กรัม (ต้นกล้วยแห้งหนึ่งกิโลกรัม บรรจุได้ประมาณ 15-20
ถุง) นำไปตั้งเรียงไว้เป็นแถวๆ
4. นำดอกเห็ดฟางสดมาทำความสะอาด
โดยใช้มีดคัทเตอร์ตัดแบ่งบริเวณโคนดอกเห็ดฟางที่สกปรกหรือมีวัสดุเพาะติดโคนดอกมาออกให้หมด
ควรทำอย่างระมัดระวัง อย่าให้ดอกเห็ดฟางกระทบกระเทือนหรือชอกช้ำมาก
5. เทแอลกอฮอล์ลงในแก้วประมาณ
½ แก้ว
แล้วนำดอกเห็ดฟางที่ตัดแต่งแล้วจุ่มลงไปจนมิดดอกเห็ดฟางแล้วนำออกมาวางในแก้วที่สะอาด
ปล่อยให้แอลกอฮอล์ระเหยออกจากดอกเห็ดฟางจนแห้ง
(ห้ามนำดอกเห็ดฟางแช่ลงในแอลกอฮอล์แล้วแช่ทิ้งไว้)
6. นำสำลีจุ่มลงในแอลกอฮอล์แล้วนำไปเช็ดถูทำความสะอาดใบมีดคัทเตอร์
ใช้มีดตัดส่วนของดอกเห็ดฟาง ส่วนใดก็ได้อย่างระมัดระวังขนาดประมาณ 1 ตารางเซนติเมตร
หนาประมาณ 1 มิลลิเมตร
ใส่ลงไปในถุงที่บรรจุต้นกล้วยเตรียมไว้ ถุงละ 1
ชิ้นทุกถุง เห็ดฟาง 1 ดอก ใช้ได้ประมาณ 10
ถุง
7. จับปากถุงแล้วเขย่าให้เนื้อเยื่อดอกเห็ดฟางอยู่ในบริเวณกึ่งกลางด้านข้างถุงพอดีแล้วแนบปากถุงพับลงมา
2-3 ครั้ง เย็บปากถุงด้วยเข็มเย็บกระดาษ 2-3
ครั้ง เป็นอันว่าเสร็จ 1 ถุง ให้ทำถุงต่อไปจนเสร็จสิ้นทั้งหมด
8. นำถุงเชื้อเห็ดฟางบรรจุลงในตะกร้าหรือลังไม้
เรียงเป็นแถว ทับซ้อนกันได้ไม่เกิน 2 ชั้น
แล้วนำไปบ่มเชื้อในอุณหภูมิห้องปกติ (30 องศาเซลเซียส) ประมาณ 10-15
วัน เส้นใยเห็ดฟางจะเจริญจนเต็มถุง
จึงนำไปเพาะหรือนำไปต่อเชื้อเพื่อขยายให้มีปริมาณมากขึ้นต่อไป
ข้อดีของการใช้ต้นกล้วยทำเชื้อเห็ดฟาง
1. เป็นวัสดุที่จัดหาได้ง่าย
มีอยู่ทั่วไปในท้องถิ่น
2. ต้นทุนต่ำและทำได้ง่าย
3. ปลอดจากเชื้อจุลินทรีย์
4. สามารถคัดเลือกสายพันธุ์เห็ดฟางได้ตามความต้องการ
เส้นใยเห็ดฟางแข็งแรงสมบูรณ์
และให้ผลผลิตสูง
เทคโนโลยีการผลิต / เครื่องมืออุปกรณ์
1. ต้นกล้วยสดตากแห้ง
1 กิโลกรัม
2. ถุงพลาสติกชนิดใส
ขนาด 6x9 นิ้ว 10 ใบ
3. มีดคัทเตอร์
1 ด้าน
4. แอลกอฮอล์ฆ่าเชื้อ
70% 1 ขวด
5. แก้วเปล่า
1 ใบ
6. เข็มเย็บกระดาษ
1 อัน
7. ดอกเห็ดฟางสด
(ดอกตูม) 1 ดอก
8. กระดาษที่สะอาด
1 แผ่น
9. สำลีเล็ดน้อย
10. น้ำสะอาดเล็กน้อย
