คอกม้า เป็นสิ่งสำคัญในอันดับต้นๆในการตัดสินใจเริ่มต้นที่จะเลี้ยงม้า ถ้าท่านเ
ป็นคนหนึ่งที่มีความคิดจะหาม้ามาเลี้ยงซักตัว ก็ควรจะมีบ้านให้แก่ม้าที่คุณต้องการจะเอาเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของครอบครัว เพื่อนๆหลายคนเคยปรึกษาผมว่าจะหาซื้อม้าได้ที่ไหน จะซื้อม้าพันธุ์อะไรดี แต่สิ่งที่ควรคำนึงถึงสิ่งแรกคือ คอกม้า
คอกม้า เปรียบเสมือนบ้านหลังหนึ่งของม้าเป็นที่ ที่ม้าใช้ชีวิตส่วนหนึ่งอยู่ในนั้น อันจะป้องกัน แสงแดด สายลม และพายุฝน เป็นที่กิน ที่นอน และสุขาอยู่ในตัว บ้านของเรายังมีการจัดสรรห้องครัว ห้องนอน หน้องน้ำแยกออกจากกัน แต่ม้าล่ะ เราจะจัดการให้เค้าอยู่อย่างไร
หลังคาคอกม้าก็มีความสำคัญไม่ต่างจากหลังคาบ้านของเรา วัสดุใ
นการทำหลังคานั้นมีมากมายหลายชนิด กลุ่มแรกเป็นวัสดุชั่วคราว อันได้แก่ หญ้าแฝก หญ้าคา ตับจาก และผ้าใบ วัสดุกลุ่มนี้เป็นวัสดุที่มีราคาค่อนข้างต่ำ ระบายความร้อนค่อนข้างดี แต่อายุการใช้งานสั้น มักเกิดปัญหารั่วซึมในฤดูฝน ในบางฟาร์มที่ใช้หญ้าคาแล้วความสูงของหลังคาต่ำกว่า 2.5 เมตร ม้ามักจะยืดคอไปเล็มชายคา ซึ่งจะเป็นอันตรายถ้าม้าเคี้ยว เชือก หรือลวดเข้าไปด้วยจะทำให้เกิดการสะสมของสิ่งแปลกปลอมในกระเพาะ อันตรายกว่านั้นลวดอาจทะลุกระเพาะทำให้ม้าตายได้
กลุ่มสองได้แก่ สังกะสี กระเบื้อง และเมททัลชีท เป็นวัสดุที่มีความทนทานตามลำดับ สังกะสี ราคาไม่สูงนักน้ำหนักเบาทำให้ประหยัดโครงสร้างของหลังคาลงไปได้ แต่สังกะสีก็มีข้อเสียที่เราๆทราบกันดี คือจะสะสมความร้อนใต้หลังคาในเวลากลางวัน สามารถฉีกขาดได้ถ้าหากมีพายุลมแรง กระเบื้องป้องกันความร้อนได้ดี แต่มีราคาแพง น้ำหนักมาก โครงสร้างใต้หลังคาจะต้องมั่นคงแข็งแรง เมททัลชีทเป็นวัสดุที่กำลังได้รับความนิยม เนื่องจากติดตั้งง่ายสามารถสั่งความยาวได้ตลอดแนวหลังคา ป้องกันความร้อนได้ดี
ผนังกั้นระหว่างคอกควรมีลักษณะทึบเพื่อป้อ
งกันไม่ให้ม้าทำร้ายกันเองระหว่าคอกขอเล่าประสบการณ์ตรงที่เกิดขึ้นกับม้าผมเอง ที่ฟาร์มผมจะมีคอกพ่อม้าเป็นคอกโปร่งกั้นด้วยท่อเหล็ก แข็งแรงดี อยู่มาวันหนึ่งมีม้าตัวเมียเป็นสัด มุดหัวเข้าไปช่องว่างระหว่างท่อเหล็ก ถูกพ่อม้าเตะเข้ากลางหว่างคิ้ว เหนือหัวตามานิดหน่อย ปรากฎว่ากระโหลกแตก อยู่มาได้ไม่นานก็ตายลง
ส่วนจะสร้างด้วยวัสดุไม้ราคาค่อนข้างสูงตามแต่เนื้อไม้ที่เรานำมาสร้าง ไม้เนื้ออ่อนอาจจะไม่ทดแดดฝน ไม้ที่นำมาทำคอกควรจะขัดให้เรียบไม่มีเสี้ยน เก็บหัวตะปูให้เรียบร้อย อาจทำให้เกิดบาดแผลต่อม้าได้ ม้าบางตัวที่มีนิสัยกัดคอกก็จะแทะทำลายคอกม้าได้
กำแพงที่ก่อด้วยปูนควรเทเอ็นเพื่อเสริมความแข็งแรงแล้วฉาบให้เรียบร้อย ก็จะแข็งแรงทนทานนานปี กันแดดกันฝนสาดได้ดี
พื้นคอกควรเทปูน เพื่อล้างและทำความสะอาดได้ดี มีร่องน้ำท้ายคอกระบายน้ำออกสู่บ่อพักน้ำเสีย วัสดุปปูรองมีหลากหลายให้เลือกทั้ง ทราย ขี้เลื่อย แกลบ ซังข้าวโพดบด ตามความสะดวก ควรเปลี่ยนวัสดุปูรองเมื่อเห็นว่าสกปรก การจัดการในฟาร์มผมจะเติมวัสดุปูรองเพิ่มทุกสัปดาห์ พอ 4 สัปดาห์ ก็จะขนออกไปทำปุ๋ยทั้งหมดแล้วล้างทำความสะอาดคอก
ขนาดของคอกม้ายิ่งกว้างก็ยิ่งดีครับ ควรจะมีความกว้าง 3 เมตร และความยาว 3 เมตรเป็นอย่างน้อย ถ้าท่านเลี้ยงม้าขนาดใหญ่เช่น ม้าวอร์มบลัด ม้าโธโรเบรท(ม้าแข่ง) ก็ควรจะขยายความกว้างอีก ถ้าท่านทำคอกแฝดหันหน้าเข้าหากัน ก็เว้นที่ว่างหน้าคอกประมาณ 3 เมตร เพื่อให้รถกระบะสามารถผ่านได้ก็จะทำงานได้ง่ายขึ้นเมื่อต้องให้อาหารหรือทอดหญ้า
สุดท้ายคอกม้าที่ดีจะต้องสะอาด แห้ง อากาศถ่ายเทสะดวก ควรมีห้องเก็บอาหารและหญ้าแห้งเป็นสัดส่วน ห้องเก็บอุปกรณ์ขี่ม้า และเวชภัณฑ์ที่จำเป็น ไม่มีเหลี่ยมมุมหรือสิ่งแหลมคมที่จะทำอันตรายกับตัวม้าได้ เท่านี้ม้าที่ท่านรัก ก็สามารถใช้ชีวิตอยู่ในบ้านหลังใหม่ได้อย่างมีความสุข สวัสดีครับ
ขอบคุณสำหรับข้อมูลครับกำลังจะสร้างคอกใหม่เพราะหลังที่ทำไม่ค่อยจะดี
ตอบลบ